In dit meesterstuk zal ik mij gaan richten op de situatie van OJBS de Krullevaar in Sevenum. 

Om de koers van mijn meesterstuk te bepalen zijn een aantal factoren van belang geweest. Zo is er een wijziging gekomen in de verslaglegging op de Krullevaar, heb ik inzichten gekregen in het werken in mijn stamgroep en hebben de bijeenkomsten van de jenaplanopleiding mij geïnspireerd. Ik zal bovengenoemde verder uitleggen in onderstaande alinea's.

In het schooljaar 2023/2024 heeft het team van onze basisschool ervoor gekozen om het huidige verslag te gaan vernieuwen en vervangen door een beter passend verslag. Aanleiding voor deze verandering was tweeledig. Enerzijds omdat het verslag een te grote tijdsinverstering vroeg van de stamgroepleider en anderzijds omdat het verslag niet geheel passend meer was bij de visie van onze school: 'krachtig, kwalitatief, Jenaplan onderwijs'. Het nieuwe verslag is een drieluik geworden waarin de Jenaplanbegrippen; ken jezelf, begrijp de ander en de wereld om je heen, een centrale rol hebben gekregen. In het nieuwe verslag hebben de jenaplanessenties een belangrijke rol gekregen. Echter is het zo dat het team van de Krullevaar nog onvoldoende kennis had over de theoretische achtergrond van deze essenties. Een goede implementatie van de jenaplanessenties in ons onderwijs is daarmee een vraagstuk geworden dat opgepakt dient te worden. Dit heeft mij aangespoord om mijzelf te gaan verdiepen in het werken met een portfolio. Ik ben van mening dat de jenaplanessenties hier een plek in kunnen krijgen. Dat kinderen vanaf groep 3 tot en met groep 8 doelgericht aan de slag kunnen gaan met het werken aan de jenaplanessenties en bijbehorende doelen/vaardigheden.

De huidige situatie in mijn stamgroep is momenteel niet zoals ik dat graag zou zien. Kinderen werken a.d.h.v. methodes aan doelen die ik ze gedurende de dag voorschotel. In de kring worden de instructies gegeven met behulp van het EDI model. Na de instructies gaan ze naar hun (flexibele) werkplek om de opgedane kennis toe te passen in de blokperiode. In het schooljaar 2021/2022 hebben we met het team een 2 jarige training gedaan over 'brein en leren'. Deze trainingen werden gegeven door neuropsychologe Noortje Muijselaers. Tijdens deze studiedagen weet ik nog goed dat ik veel heb geleerd over het leggen van verbanden en verbindingen in de hersenen. Het koppelen aan bestaande kennis (de juiste kapstok) en vanuit daar uitbreiden. Ik zie in mijn huidige onderwijs en dus in mijn stamgroep dat het allemaal erg onsamenhangend is. De ene dag wordt er gerekend met breuken, de andere dag met cijferend vermenigvuldigen. De ene dag behandelen we de open en gesloten lettergrepen, waar een andere dag het gaat over stoffelijk bevoeglijk naamwoorden. Kinderen werken aan het doel van die dag, onwetend waarom dat ze dit doen en wat er uiteindelijk van hun gevraagd wordt. Uiteraard wordt dit wel besproken en behandeld in de kring maar het is onvoldoende visueel en geborgen. Dit heeft mij als stamgroepleider aangezet tot denken. Mijn mening is dat kinderen overzicht moeten hebben in de stof die ze aan het einde van de basisschool (of hun jaargroep) moeten/mogen beheersen. Wanneer dit inzichtelijk is kunnen ze zichzelf inschalen op de plek waar ze nu staan, en wat er dus nog te behalen is. Ze kunnen doelmatig gaan werken en leren om te zien welke verbeterpunten ze nog hebben. Dit alles is naar mijn mening goed onder te brengen in een portfolio. 

Tot slot hebben de bijeenkomsten van Jenaplan mij aangezet tot denken. Het schrijven van vrije teksten, dat ik op hippo's hof zo prachtig in praktijk heb kunnen zien, en waarbij leerdoelen van spelling en taal geïntegreerd worden aangeboden in de door kinderen zelf geschreven teksten was voor mij een aanleiding om het anders te moeten gaan doen in mijn eigen stamgroep. Werken met portfolio's waarin gemaakt werk een plek krijgt en daarmee niet zo snel 'vergeten' wordt lijkt mij zinvol voor kinderen en geeft ze naar mijn mening inzicht in hun ontwikkeling. Dit heb ik ook teruggezien op de 2-daagse waar de kinderen van Hippo's hof allemaal een eigen portfolio hadden dat vanaf de jongste groep tot de oudste groep steeds gevuld werd met werk zoals bijvoorbeeld de vrije teksten. Ook heb ik inspiratie opgedaan over het werken met de jenaplanessenties. Essenties die vanuit de basisprincipes van het jenaplanonderwijs zijn ontstaan en daarmee een belangrijk fundament vormen voor de visie die Suus Freudental en Peter Petersen beschrijven in het boek 'het kleine jenaplan'. Deze essenties hebben bij ons op school tot op heden nog geen zichtbare plek gekregen. Zoals ik eerder omschreef worden momenteel de jenaplanessenties op het verslag vermeld. Een mooie kans voor mij om dit te combineren en een plek te gaan geven in het portfolio.

Uit de bovenstaande beginsituatie, mijn persoonlijke interesses en inspiratie die ik heb opgedaan uit mijn stamgroep en de jenaplanopleiding, heb ik de volgende onderzoeksvraag geformuleerd:

'hoe kan het werken met een portfolio ertoe bijdragen dat leerlingen meer inzicht krijgen in hun ontwikkeling'

Om antwoord te krijgen op deze onderzoeksvraag heb ik een theoretisch kader samengesteld.